三十而立 sān shí ér lì Sa Tatlumpu, Ang Tao ay Nagtatatag ng Sarili

Explanation

这句出自《论语·为政》，意思是说人在三十岁前后应该有所成就，有自己的立身之本，能够自立于社会，成为一个有责任、有担当的人。

Ang pariralang ito ay mula sa “Analects of Confucius” at nangangahulugang sa paligid ng edad na tatlumpu, ang isang tao ay dapat na naitatag ang kanyang sarili sa buhay at magagawang tumayo sa kanyang sariling mga paa sa lipunan. Dapat siyang maging isang responsableng tao at may pananagutan.

Origin Story

孔子周游列国多年，始终未能找到一个推行他仁政思想的君主。有一次，他来到蔡国，和弟子们谈起自己的经历，感慨地说：“我十五岁立志于学习，三十岁时就决心要弘扬仁义之道，如今已经快七十岁了，却始终未能实现自己的理想。”听到孔子的感慨，弟子宰予安慰他说：“老师您不要灰心，您三十而立，四十不惑，五十知天命，六十耳顺，七十从心所欲，不逾矩，您的思想一定会得到认可的。”孔子听了宰予的话，脸上露出欣慰的笑容，继续带着弟子们周游列国，继续弘扬仁政之道。

kǒng zǐ zhōu yóu liè guó duō nián, shǐ zhōng wèi néng zhǎo dào yī ge tuī xíng tā rén zhèng sī xiǎng de jūn zhǔ. yǒu yī cì, tā lái dào cài guó, hé dì zǐ men tán qǐ zì jǐ de jīng lì, gǎn kǎi de shuō : “wǒ shí wǔ suì lì zhì yú xué xí, sān shí suì shí jiù jué xīn yào hóng yáng rén yì zhī dào, rú jīn yǐ jīng kuài qī shí suì le, què shǐ zhōng wèi néng shí xiàn zì jǐ de lǐ xiǎng.” tīng dào kǒng zǐ de gǎn kǎi, dì zǐ zǎi yǔ ān wèi tā shuō : “lǎo shī nín bù yào huī xīn, nín sān shí ér lì, sì shí bù huò, wǔ shí zhī tiān mìng, liù shí ěr shùn, qī shí cóng xīn suǒ yù, bù yú jǔ, nín de sī xiǎng yī dìng huì dé dào rèn kě de.” kǒng zǐ tīng le zǎi yǔ de huà, liǎn shàng lù chū xīn wèi de xiào róng, jì xù dài zhe dì zǐ men zhōu yóu liè guó, jì xù hóng yáng rén zhèng zhī dào.

Si Confucius ay naglakbay sa paligid ng mga estado sa loob ng maraming taon, ngunit hindi kailanman nakahanap ng isang pinuno na magpapatupad ng kanyang mga ideya ng kabutihan. Minsan, siya ay napunta sa Cai at nakipag-usap sa kanyang mga disipulo tungkol sa kanyang mga karanasan, at bumuntong-hininga: “Nagpasya akong mag-aral sa edad na labinglima at sa edad na tatlumpu ay nagpasya akong itaguyod ang daan ng kabutihan. Ngayon ay halos pitumpu na ako, ngunit hindi ko pa rin naisasakatuparan ang aking pangarap.” Nang marinig ang buntong-hininga ni Confucius, ang kanyang disipulo na si Zai Yu ay nilibang siya, na nagsasabi: “Guro, huwag kang mawalan ng pag-asa. Ikaw ay nagtatag ng iyong sarili sa buhay sa edad na tatlumpu, hindi ka nalilito sa edad na apatnapu, nalalaman mo ang Utos ng Langit sa edad na limampu, ang iyong mga tainga ay masunurin sa edad na animnapu, at maaari mong sundin ang mga hangarin ng iyong puso nang hindi lumalabag sa mga hangganan sa edad na pitumpu. Ang iyong mga ideya ay tiyak na makikilala.” Ngumiti si Confucius nang may kaluwagan at nagpatuloy sa paglalakbay sa paligid ng mga estado kasama ang kanyang mga disipulo, patuloy na itinataguyod ang daan ng kabutihan.

Usage

这个成语主要用来形容一个人在三十岁前后已经有了稳定的生活和事业，并能够独立承担责任。

zhè ge chéng yǔ zhǔ yào yòng lái xíng róng yī ge rén zài sān shí suì qián hòu yǐ jīng yǒu le wěn dìng de shēng huó hé shì yè, bìng néng gòu dú lì chéng dān zé rèn.

Ang kasabihan na ito ay pangunahing ginagamit upang ilarawan ang isang tao na may matatag na buhay at karera sa paligid ng edad na tatlumpu at kaya nang malaya na magdala ng responsibilidad.

Examples

• 三十而立，四十不惑，五十知天命，六十耳顺，七十从心所欲，不逾矩。

  sān shí ér lì, sì shí bù huò, wǔ shí zhī tiān mìng, liù shí ěr shùn, qī shí cóng xīn suǒ yù, bù yú jǔ.

  Sa tatlumpu, ang tao ay nagtatatag ng kanyang sarili; sa apatnapu, siya ay malaya mula sa kalituhan; sa limampu, nalalaman niya ang kalooban ng langit; sa animnapu, nakikinig siya sa kanyang mga tainga; at sa pitumpu, maaari niyang sundin ang mga hangarin ng kanyang puso nang hindi lumalabag sa mga hangganan.

• 他今年三十而立，事业已经有了很大的起色。

  tā jīn nián sān shí ér lì, shì yè yǐ jīng yǒu le hěn dà de qǐ sè

  Siya ay tatlumpu taong gulang ngayon at ang kanyang karera ay umunlad na nang malaki.

Related Idioms

• 四十不惑

• 五十知天命

• 六十耳顺

• 七十从心所欲

Opposite Idioms

• 不思进取

• 无所事事