上蹿下跳 Tumalon pataas at pababa
Explanation
比喻四处奔走，多方串连，策划活动，多用于贬义。
Ang idiom na ito ay ginagamit upang ilarawan ang isang taong tumatakbo sa lahat ng dako, gumagawa ng mga koneksyon, at nagpaplano ng mga aktibidad, kadalasan na may negatibong konotasyon.
Origin Story
在一个热闹的集市上，一位穿着华丽的商人正在人群中上蹿下跳，四处奔走。他手里拿着一张纸，上面写着各种商品的价格，一边吆喝着，一边挥舞着手中的纸张，试图吸引顾客的注意。他一会儿跑到这家店，一会儿又跑到那家店，不停地与店主们交谈，仿佛要把所有的事情都揽到自己身上。他的举动引起了其他商人的不满，他们纷纷议论着：“这个家伙上蹿下跳，到底要做什么？”“他是不是在骗钱？”“他这么做，只会惹人厌烦。”商人们你一言我一语，对这位上蹿下跳的商人议论纷纷。其实，这位商人只是想让自己的生意做得更好，他以为只要上蹿下跳，就能吸引更多的顾客，从而赚取更多的钱。但他却不知道，真正的生意之道，不在于上蹿下跳，而是要以诚待人，提供优质的服务，才能赢得顾客的信任。
Sa isang maingay na palengke, isang mangangalakal na nakasuot ng magagandang damit ay tumatalon pataas at pababa, tumatakbo sa gitna ng karamihan. May hawak siyang papel sa kanyang kamay na may nakasulat na presyo ng iba't ibang mga kalakal. Sumisigaw siya ng kanyang mga alok at winagayway ang papel sa kanyang kamay, sinusubukang maakit ang atensyon ng mga customer. Tumakbo siya sa isang tindahan, pagkatapos ay sa isa pang tindahan, patuloy na nakikipag-usap sa mga tindero na para bang gusto niyang kontrolin ang lahat. Ang kanyang pag-uugali ay nagdulot ng hindi pagsang-ayon sa ibang mga mangangalakal. Nag-uusap sila sa isa't isa:
Usage
该成语多用于贬义，用来形容一个人为了达到自己的目的，不择手段，到处奔走，活动频繁。
Ang idiom na ito ay kadalasang ginagamit sa isang mapanglait na paraan, upang ilarawan ang isang taong walang prinsipyo at gagawin ang lahat upang makamit ang kanilang mga layunin, tumatakbo sa lahat ng dako at gumagawa ng mga koneksyon.
Examples
-
他为了得到那笔钱，上蹿下跳，无所不用其极。
ta wei le de dao na bi qian, shang cuan xia tiao, wu suo bu yong qi ji.
Ginawa niya ang lahat para makuha ang perang iyon, nagmamadali siya sa lahat ng dako.
-
他为了找到工作，上蹿下跳地四处奔波。
ta wei le zhao dao gong zuo, shang cuan xia tiao di si chu ben bo.
Nagmamadali siya sa lahat ng dako para makahanap ng trabaho.
-
他为了升职，上蹿下跳，到处拉关系。
ta wei le sheng zhi, shang cuan xia tiao, dao chu la guan xi.
Nagmamadali siya sa lahat ng dako para ma-promote, nagtatayo ng mga koneksyon sa lahat ng dako.