天理人情 Tiān lǐ rén qíng Likas na Batas at Kalikasan ng Tao

Explanation

天理人情是指符合自然规律和社会常理的情理。它强调处理事情要合乎道德伦理，也要考虑人的情感和实际情况。

Ang likas na batas at kalikasan ng tao ay tumutukoy sa mga prinsipyo na naaayon sa parehong mga batas ng kalikasan at karaniwang kahulugan ng lipunan. Binibigyang-diin nito na ang paghawak ng mga bagay ay dapat na naaayon sa moral na etika at dapat ding isaalang-alang ang damdamin at mga praktikal na kalagayan ng mga tao.

Origin Story

在一个偏僻的山村里，住着一位年迈的老妇人，她一生勤劳善良，深受乡邻们的爱戴。有一天，村里来了一个外地商人，他看中了老妇人家的那块地，想高价买下。老妇人知道这块地是她祖祖辈辈留下来的，对它有着深厚的感情，不愿意卖。商人几次三番地来劝说，老妇人都坚决不同意。最后，村长出面调解，他告诉商人，虽然买卖自由，但是也要考虑天理人情，老妇人年纪大了，失去这块地，以后的生活将难以保障。商人听了村长的话，这才明白过来，他意识到自己只顾着赚钱，而忽略了天理人情，于是放弃了购买老妇人家土地的念头。

zài yīgè piānpì de shāncūn lǐ, zhù zhe yī wèi niánmài de lǎofùrén, tā yīshēng qínláo shànliáng, shēn shòu xiānglín men de àidài. yǒu yītiān, cūn lǐ lái le yīgè wàidì shāngrén, tā kàn zhòng le lǎofùrén jiā de nà kuài dì, xiǎng gāojià mǎi xià. lǎofùrén zhīdào zhè kuài dì shì tā zǔ zǔ bèi liú xià lái de, duì tā yǒuzhe shēnhòu de gǎnqíng, bù yuànyì mài. shāngrén jǐ cì sān fān de lái quǎnshuō, lǎofùrén dōu jiānjué bù tóngyì. zuìhòu, cūnzhǎng chūmiàn tiáokiě, tā gàosù shāngrén, suīrán mǎimài zìyóu, dànshì yě yào kǎolǜ tiān lǐ rén qíng, lǎofùrén niánjì dà le, shīqù zhè kuài dì, yǐhòu de shēnghuó jiāng nán yǐ bǎozhàng. shāngrén tīng le cūnzhǎng de huà, zhè cái míngbái guòlái, tā yìshí dào zìjǐ zhǐ gù zhe zhuàn qián, ér huǒluè le tiān lǐ rén qíng, yúshì fàngqì le gòumǎi lǎofùrén jiā tǔdì de niàntóu.

Sa isang liblib na nayon sa bundok, nanirahan ang isang matandang babae na buong buhay ay masipag at mabait at minamahal ng kanyang mga kapitbahay. Isang araw, isang negosyante mula sa ibang lugar ang dumating sa nayon at nagustuhan ang lupa ng matandang babae, nais itong bilhin sa mataas na presyo. Alam ng matandang babae na ang lupang iyon ay minana mula sa kanyang mga ninuno at mayroon siyang matinding pagmamahal dito, kaya ayaw niyang ibenta ito. Sinubukan siyang suyuin ng negosyante nang maraming beses, ngunit matatag na tumanggi ang matandang babae. Sa wakas, ang pinuno ng nayon ay nakipagkasundo, at sinabi niya sa negosyante na kahit na ang pagbili at pagbebenta ay malaya, dapat din niyang isaalang-alang ang mga prinsipyo ng moralidad at damdamin ng tao. Ang matandang babae ay matanda na, at kung mawawala niya ang lupang iyon, ang kanyang kinabukasan ay magiging hindi ligtas. Matapos marinig ang mga salita ng pinuno ng nayon, naunawaan ng negosyante. Napagtanto niya na siya ay nakatuon lamang sa paggawa ng pera ngunit hindi pinansin ang mga prinsipyo ng moralidad at damdamin ng tao, kaya't sumuko siya sa ideya na bilhin ang lupa ng matandang babae.

Usage

用于形容事情处理要合情合理，符合道德和伦理，也要考虑到人的情感和实际情况。

yòng yú xiāo róng shì qíng chǔ lǐ yào hé qíng hé lǐ, fú hé dàodé hé lún lǐ, yě yào kǎo lǜ dào rén de gǎnqíng hé shíjì qíng kuàng

Ginagamit upang ilarawan na ang mga bagay ay dapat na hawakan nang makatwiran at patas, alinsunod sa moralidad at etika, habang isinasaalang-alang din ang damdamin at praktikal na kalagayan ng mga tao.

Examples

  • 此事既合天理人情，理应如此。

    cǐ shì jì hé tiān lǐ rén qíng, lǐ yìng rú cǐ.

    Ang bagay na ito ay naaayon sa parehong batas ng kalikasan at kalikasan ng tao, kaya dapat na maging ganoon.

  • 处理事情要合乎天理人情。

    chǔ lǐ shì qíng yào hé hū tiān lǐ rén qíng

    Dapat na pangasiwaan ang mga bagay-bagay alinsunod sa dahilan at damdamin ng tao.

Related Idioms

  • 情理

  • 人情世故

Opposite Idioms

  • 非情无理

  • 蛮横霸道