不由自主 di sinasadyang
Explanation
指由不得自己，控制不住自己。表示某种行为或情绪不受自己意志的支配。
Ang ibig sabihin nito ay hindi makakatulong ang isang tao sa kanyang sarili, hindi niya makontrol ang kanyang sarili. Ipinahihiwatig nito na ang isang partikular na pag-uugali o emosyon ay hindi nasasakupan ng sariling kagustuhan ng isang tao.
Origin Story
话说很久以前，在一个偏远的山村里，住着一位名叫阿美的年轻女子。阿美心地善良，勤劳能干，深受乡亲们的喜爱。然而，她却有一个奇怪的毛病，每当夜深人静的时候，她就会不由自主地开始唱歌，歌声清脆婉转，但却带着一丝忧伤，仿佛在诉说着一段不为人知的往事。村民们对此感到非常好奇，但却没有人敢去询问她，只当她是被某种神秘的力量所控制着。 有一天，一位云游四方的道士来到了这个村子，听说阿美的情况后，便主动找到了她。道士仔细观察了阿美的状况，发现她并非被邪魔附体，而是因为心中压抑着一股悲伤的情绪，无法释放，所以才会不由自主地唱歌。道士向阿美讲述了因果轮回的道理，并教给她一些调节情绪的方法。 在道士的帮助下，阿美逐渐解开了心结，那股压抑已久的情绪也随之释放。从此以后，她不再不由自主地唱歌，而是过上了平静幸福的生活。她那清脆婉转的歌声，也只在欢乐的节日里才会响起。
Sinasabi na noong unang panahon, sa isang liblib na nayon, nanirahan ang isang dalagang nagngangalang Amy. Si Amy ay mabait, masipag, at minamahal ng mga taganayon. Gayunpaman, mayroon siyang kakaibang ugali: tuwing gabi, kapag tahimik na, di niya namamalayang nagsisimulang kumanta. Ang kanyang pagkanta ay malambing, ngunit may kaunting lungkot, na parang nagkukuwento ng isang hindi nasasabi. Ang mga taganayon ay lubhang mausisa, ngunit walang sinumang nangahas na tanungin siya, sa pag-aakalang siya ay kinokontrol ng isang mahiwagang kapangyarihan. Isang araw, isang naglalakbay na pari ng Taoismo ang dumating sa nayon. Nang marinig ang kalagayan ni Amy, hinanap niya ito. Maingat na pinagmasdan ng pari ang kalagayan ni Amy at natuklasan na hindi siya sinapian ng masasamang espiritu, ngunit mayroon siyang nakatagong kalungkutan sa kanyang puso na hindi niya mailabas, kaya siya ay di namamalayang kumakanta. Ikinuwento ng pari kay Amy ang mga prinsipyo ng karma at muling pagkabuhay, at tinuruan niya si Amy ng ilang paraan upang kontrolin ang kanyang emosyon. Sa tulong ng pari, unti-unting nalutas ni Amy ang kanyang mga panloob na salungatan, at ang mga nakatagong emosyon ay napalaya. Simula sa araw na iyon, hindi na siya di namamalayang kumakanta, ngunit namuhay ng payapa at masayang buhay. Ang kanyang malambing na pagkanta ay maririnig lamang sa mga masasayang kapistahan.
Usage
常用来形容人的行为或情绪不受自己控制。
Madalas itong gamitin upang ilarawan ang pag-uugali o emosyon ng isang tao na nasa labas ng kanyang kontrol.
Examples
-
他吓得脸色发白，不由自主地颤抖起来。
tā xià de liǎnsè fābái, bù yóu zì zhǔ de chàndǒu qǐlái.
Namutla siya dahil sa takot, at di sinasadyang nanginginig.
-
面对突如其来的灾难，人们不由自主地流下了眼泪。
miàn duì tú rú qǐ lái de zāinàn, rénmen bù yóu zì zhǔ de liúlèi le yǎnlèi.
Nahaharap sa biglaang sakuna, ang mga tao ay di sinasadyang umiyak.
-
听到这个好消息，他不由自主地笑了。
tīng dào zhège hǎo xiāoxi, tā bù yóu zì zhǔ de xiàole
Nakarinig ng magandang balita, di sinasadyang ngumiti siya.