是非曲直 shì fēi qū zhí tama at mali

Explanation

指正确与错误，有理与无理。用来判断事情的是非对错。

Tumutukoy sa tama at mali, makatwiran at di-makatwiran. Ginagamit upang hatulan ang tama at mali ng mga bagay.

Origin Story

话说唐朝时期，有个县令特别明智，他善于辨别是非曲直。一日，两户人家为争夺一块地皮打起了官司。甲方声称这块地皮是祖上留下来的，有确凿的证据；乙方则说地皮是他们先开发利用的，也拿出了一些证据。双方争执不下，县令仔细察看了双方的证据，认真聆听了双方的陈述。他发现甲方的证据确凿，但乙方也确实先开发利用了这块地皮。县令思忖良久，最终公平地判决：这块地皮归甲方所有，但乙方可以得到合理的补偿。此判决，既维护了法律的尊严，又体现了人情世故，县令的公正智慧，令百姓赞叹不已。

huà shuō táng cháo shí qī, yǒu ge xiàn lìng tè bié míng zhì, tā shàn yú biàn bié shì fēi qū zhí. yī rì, liǎng hù rén jiā wèi zhēng duó yī kuài dì pí dǎ qǐ le guānsi. jiǎ fāng shēng chēng zhè kuài dì pí shì zǔ shàng liú xià lái de, yǒu què záo de zhèng jù; yǐ fāng zé shuō dì pí shì tāmen xiān kāi fā lì yòng de, yě ná chū le yī xiē zhèng jù. shuāng fāng zhēng zhí bù xià, xiàn lìng zǐ xì chá kàn le shuāng fāng de zhèng jù, rèn zhēn líng tīng le shuāng fāng de chéng shù. tā fā xiàn jiǎ fāng de zhèng jù què záo, dàn yǐ fāng yě quèshí xiān kāi fā lì yòng le zhè kuài dì pí. xiàn lìng sī cǔn liáng jiǔ, zuì zhōng gōng zhèng de pàn jué: zhè kuài dì pí guī jiǎ fāng suǒ yǒu, dàn yǐ fāng kě yǐ dé dào hélǐ de bǔ cháng. cǐ pàn jué, jì wéi hù le fǎlǜ de zūn yán, yòu tǐ xiàn le rén qíng shì gù, xiàn lìng de gōng zhèng zhìhuì, lìng bǎixìng zàn tàn bù yǐ

Sinasabi na noong panahon ng Tang Dynasty, may isang county magistrate na napaka-matalino, at mahusay siyang makilala ang tama sa mali. Isang araw, nagtalo ang dalawang pamilya dahil sa isang piraso ng lupa. Inangkin ng unang partido na ang lupa ay ang lupain ng kanilang mga ninuno, at mayroon silang matibay na ebidensya; ang ikalawang partido naman ay nagsabing sila ang unang naglinang ng lupa, at nagpakita rin sila ng ilang ebidensya. Nagtalo ang dalawang partido, kaya sinuri ng county magistrate ang mga ebidensya ng magkabilang partido at nakinig sa kanilang mga pahayag. Natuklasan niya na ang ebidensya ng unang partido ay mas matibay, ngunit ang ikalawang partido ay talagang gumamit na ng lupa. Nag-isip nang matagal ang county magistrate, at sa wakas ay naglabas ng isang makatarungang hatol: ang lupa ay pag-aari ng unang partido, ngunit ang ikalawang partido ay makakatanggap ng makatwirang kabayaran. Ang desisyong ito ay hindi lamang nagpanatili sa dignidad ng batas, kundi pati na rin ay nagpakita ng moralidad, kaya ang karunungan at pagiging patas ng county magistrate ay pinuri ng mga tao.

Usage

通常用于评论、分析事件或问题，判断是非曲直。

tōng cháng yòng yú pínglùn, fēnxī shìjiàn huò wèntí, pànduàn shìfēi qūzhí

Karaniwang ginagamit upang magkomento, suriin ang mga pangyayari o problema, at hatulan ang tama at mali.

Examples

• 这件案子的是非曲直，法官会做出公正的判决。

  zhè jiàn ànzi de shìfēi qūzhí, fǎguān huì zuò chū gōngzhèng de pànjué.

  Ang hukom ay magbibigay ng isang patas na hatol sa tama at mali ng kasong ito.

• 历史的车轮滚滚向前，是非曲直自有后人评说。

  lìshǐ de chē lún gǔn gǔn xiàng qián, shìfēi qūzhí zì yǒu hòurén píngshuō

  Ang gulong ng kasaysayan ay patuloy na umiikot, at ang mga susunod na henerasyon ay hahatol sa tama at mali.

Related Idioms

• 黑白分明

• 真真假假

Opposite Idioms

• 混淆是非

• 颠倒黑白