不进则退 Không tiến bộ thì thụt lùi
Explanation
不进则退的意思是不前进就会后退，比喻事情发展变化的规律，如果不努力进取，就会落后。
Thành ngữ “bất tiến tắc thoái” có nghĩa là nếu không tiến lên thì sẽ thụt lùi, ví dụ về quy luật phát triển và biến hóa, cho thấy rằng nếu không có nỗ lực và tiến bộ, người ta chắc chắn sẽ bị tụt hậu.
Origin Story
很久以前，在一个偏远的小山村里，住着一位名叫阿明的年轻人。他从小就勤奋好学，立志要通过自己的努力改变命运。然而，村里的人们大多安于现状，不思进取，他们认为只要维持现状就足够了。阿明对此很不认同，他深知“不进则退”的道理。他开始广泛阅读书籍，学习各种知识，并积极参与村里的各种活动，不断提升自己的能力。几年后，阿明凭借着自身的努力和才华，成功地走出大山，在城里找到了工作，过上了幸福的生活。而那些曾经安于现状的村民，却依然过着贫穷的生活，他们后悔没有像阿明一样，早点意识到“不进则退”的道理。
Ngày xửa ngày xưa, ở một ngôi làng vùng núi hẻo lánh, có một chàng trai trẻ tên là Amin. Từ nhỏ anh đã chăm chỉ và ham học hỏi, quyết tâm thay đổi số phận bằng chính nỗ lực của mình. Tuy nhiên, hầu hết người dân trong làng đều bằng lòng với hiện trạng, không muốn phấn đấu tiến bộ. Họ cho rằng chỉ cần duy trì hiện trạng là đủ. Amin không đồng ý, anh hiểu rõ đạo lý “bất tiến tắc thoái”. Anh bắt đầu đọc sách rộng rãi, học hỏi nhiều kiến thức, và tích cực tham gia các hoạt động của làng, không ngừng nâng cao năng lực bản thân. Sau vài năm, nhờ sự nỗ lực và tài năng của mình, Amin đã thành công rời núi, tìm được việc làm ở thành phố và sống một cuộc sống hạnh phúc. Còn những người dân trong làng ngày xưa bằng lòng với hiện trạng thì vẫn nghèo khổ, họ hối hận vì đã không nhận ra ý nghĩa của “bất tiến tắc thoái” sớm hơn.
Usage
这个成语常用来说明不努力就会落后，强调了不断进取的重要性。
Thành ngữ này thường được dùng để minh họa rằng nếu không nỗ lực thì sẽ bị tụt hậu, nhấn mạnh tầm quan trọng của sự tiến bộ không ngừng.
Examples
-
逆水行舟，不进则退，学习就像这样，稍有松懈就会落后。
ni shuixingzhou, bujinze tui, xuexi jiu xiang zheyang, shao you songxie jiu hui luo hou
Đi ngược dòng, không tiến sẽ lùi, học tập cũng vậy, lơ là một chút là tụt hậu.
-
面对激烈的市场竞争，企业不进则退，只有不断创新才能保持领先地位。
mian dui jilie de shichang jingzheng, qiye bujinze tui, zhi you buduan chuangxin cai neng baochi lingxian didiwei
Trong bối cảnh cạnh tranh thị trường khốc liệt, doanh nghiệp không tiến sẽ lùi, chỉ có liên tục đổi mới mới có thể giữ vững vị trí dẫn đầu.